Ważne strony
Treść strony - Dąb przemytników
ŚLADAMI PRZEMYTNIKÓW - czyli historia granicy prusko-rosyjskiej
Wytyczona w 1815 roku na Kongresie Wiedeńskim granica, dzieliła Polaków przez ponad 100 lat. Dla wielu była powodem narodowej traumy oraz cierpień z powodu rozłąki z bliskimi. Ale wykorzystywano ją również dla osiągania zysków z nielegalnego handlu, a także do ucieczki przed wymiarem sprawiedliwości i prześladowaniami zaborców. Zachodnia granica imperium rosyjskiego przestała istnieć praktycznie zaraz po wybuchu I wojny. Rosjanie wycofali się z pogranicznych guberni w pierwszych dniach sierpnia 1914 roku i nigdy już tu nie wrócili. Formalnie granicę zlikwidował Traktat Wersalski w styczniu 1920 roku.
1. Przejście graniczne w Lubiczu - widok na stronę rosyjską
Granica prusko-rosyjska należała do jednych z najdłuższych w Europie XIX i początków XX wieku. Liczyła ponad 1100 km. Uważa się, że dzieliła nie tylko dwa mocarstwa, ale i dwie cywilizacje: zachodnioeuropejską i wschodnią. Dziś trudno znaleźć jej materialne ślady, choć tereny, które podzieliła nadal różnią się stylem budownictwa, obyczajami mieszkańców, a niekiedy również ich sposobem wyrażania się i słownictwem. Z tego okresu pozostały też określenia na mieszkańców po jednej i drugiej strony granicy: Krzyżak lub śledź z niemieckiego Pomorza i Kongresiak lub bosy Antek z dawnego zaboru rosyjskiego.